مدل ایکنولوژیکی نهشته‌های آواری سازند شیرگشت در زیرپهنه کلمرد، ایران مرکزی

Authors

  • ئارام بایت کل دانشجوی دکتری گروه زمین شناسی دانشگاه فردوسی مشهد
  • اسدا... محبوبی دانشیار گروه زمین شناسی دانشگاه فردوسی مشهد
  • رضا موسوی حرمی استاد گروه زمین شناسی دانشگاه فردوسی مشهد
Abstract:

  نهشته­های مخلوط آواری-کربناته سازند شیرگشت، به سن اردویسین، در دو برش کوه عاشقان و کوه راهدار، واقع در زیرپهنه کلمرد در ایران مرکزی دارای مجموعه متنوعی از آثار فسیلی هستند. گسترش ایکنوفاسیس­ها اساساً وابسته به شرایط محیط رسوبی از جمله نوع رسوب، مواد غذایی در دسترس، میزان اکسیژن و سطح انرژی است. نهشته­های سازند شیرگشت در محیط­های رسوبی چون حاشیه ساحلی، دور از ساحل و جزایر سدی- لاگونی ته­نشین شده­اند. در این سازند، 5 ایکنوفاسیس شناسایی شدند که 3 نوع ایکنوفاسیس کروزیانا، اسکولایتوس و سیلنیکنوس تحت کنترل بستر و ایکنوفاسیس مخلوط  کروزیانا-اسکولایتوس نیز تحت کنترل شرایط رسوبی و شوری محیط تشکیل شده­اند. همچنین، سطوح پیشرونده فرسایشی (سطوح دوباره فعال شده) مناسبترین نواحی جهت گسترش مجموعه ایکنوفاسیس­های تحت کنترل بستر یعنی ایکنوفاسیس گلوسی­فانجیتس بوده است. در رسوبات حاشیه ساحلی بالایی- پیش ساحل در مجموعه جزایر سدی پیشرونده تحت تاثیر امواج در این سازند، مجموعه اسکولایتوس و سیلنیکنوس با تنوع کم مشاهده می­شوند. همچنین وجود اثر زیستی جانوران رسوب تا معلق­خوار (مخلوط  کروزیانا-اسکولایتوس) در نهشته­های حاشیه ساحلی میانی و قسمت­های بالایی حاشیه ساحلی پایینی سازند شیرگشت، حاکی از فراوانی مواد غذایی در بستر و ستون آب می باشد. رسوبات مخروط­های شسته شده-لاگونی این سازند که تحت تاثیر نوسانات شوری و اکسیژن قرار گرفته­اند دارای مجموعه­ای از مخلوط کروزیانا-اسکولایتوس می­باشند. رسوبات حاشیه ساحلی پایینی و دور از ساحل سازند شیرگشت، بوسیله مجموعه متنوعی از آثار فسیلی در محیط کاملاً دریایی مشخص می­شوند که وجود ساختارهای تغذیه کننده از رسوبات و گریزینگ (ایکنوفاسیس کروزیانا) دلالت بر وجود چنین محیطی است.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ژئوشیمی عناصر اصلی نهشته های سیلیسی آواری سازند شیرگشت، بلوک کلمرد، ایران مرکزی برای تعیین برخاستگاه زمین‌ساختی و هوازدگی سنگ منشأ

تجزیه و تحلیل ژئوشیمیایی عناصر اصلی 12 نمونه از ماسه­سنگ­ها و شیل­های سازند شیرگشت در دو مقطع کوه ­عاشقان و کوه­ راهدار به سن اردوویسین واقع شده در بلوک کلمرد، ایران­مرکزی و رسم داده­ها بر روی نمودار­های تقسیم­بندی سنگ­های آواری ترکیب آنها را کوارتزآرنایت و شیل نشان می­دهد. همچنین، استفاده از نمودار­های تفکیکی، دوتایی و مثلثی، برخاستگاه کراتون و چرخه دوباره و جایگاه زمین­ساختی حاشیه غیر­فعال قا...

full text

ارزیابی نئوتکتونیک گسل کلمرد با استفاده از GIS، منطقه شیرگشت (ایران مرکزی)

به‌منظور تعیین میزان فعالیّت تکتونیکی جوان هر منطقه می­توان به کمک اندازه­گیری‌های کمی، چشم­اندازهای سطح زمین را بررسی و شاخص‌های مورفولوژیک را محاسبه کرد. از جمله مهم‌ترین عناصری که در طبیعت متأثر از فعالیّت­های زمین‌ساختی هستند، رودخانه‌ها و شبکه­های زهکشی می‌باشند. در این مطالعه نیز به‌ منظور بررسی سطح فعالیّت تکتونیکی اخیر منطقه شیرگشت، 6 اندیس مورفومتریک شامل گرادیان طولی رودخانه‌ای (SL)، میز...

full text

زیست‌چینه‌نگاری سازند شیرگشت در کوه‌های کلمرد واقع در جنوب باختری طبس بر اساس کنودونت‌ها

       به منظور انجام مطالعات زیست‌چینه‌نگاری سازند شیرگشت در فرازمین کلمرد (Kalmard Horst) بر اساس کنودونت‌ها، برش چینه­شناسی میوگــدار (میان­گدار) در جنوب باختری طبس انتخاب شد. سازند شیرگشت در این برش عمدتاً از واحدهای سنگی آواری تشکیل شده و به صورت دگرشیب بر روی واحدهای سنگی سازند کلمرد منتسب به پرکامبرین قرار گرفته است و خود نیز توسط واحدهای سنگی سازند گچال به سن کربنیفر پوشیده می­شود. پس ا...

full text

محیط‌های رسوبی و چینه‌نگاری سکانسی نهشته‌های سیلیسی آواری-کربناته سازند شیرگشت، شواهد تکتونیک محلی و تغییرات جهانی سطح آب دریا در روند رسوب گذاری در بلوک کلمرد، ایران مرکزی

  سازند شیرگشت در بلوک کلمرد در ایران مرکزی به طور غالب از نهشته‌های کربناته و سیلیسی آواری تشکیل و در محیط‌های رسوبی متنوعی از پهنه‌های جزر و مدی، لاگون، حاشیه ساحلی- سد، دور از ساحل- شلف و رمپ کربناته ته‌نشین شده است. با توجه به خصوصیات رخساره‌ای، طرح برانبارش، شکل هندسی لایه‌ها، توالی آواری موجود به 5 مجموعه آواری شامل پهنه‌های جزر و مدی ( FA1 )، لاگون/ مخروط‌های شسته شده ( FA2 )، حاشیه ساحل...

full text

خاستگاه نهشته های سیلیسی آواری سازند جیرود در البرز مرکزی

با مطالعه ماسه سنگ ها (پتروگرافی، آنالیز مودال و آنالیز کانی های سنگین) و گل سنگ های (ژئوشیمی عناصر اصلی و فرعی) سازند جیرود (دونین فوقانی) خاستگاه این نهشته ها در البرز مرکزی (برش های ده صوفیان، دره مبارک آباد و دهکده جیرود) مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس مطلعات انجام گرفته و تلفیق آنها مخلوطی از سنگهای اسیدی-بازی و دگرگونی و چرخه مجدد یافته منشا نهشته های سازند جیرود بوده است که تحت تاثیر آب و...

full text

زیست‌چینه‌نگاری فوزولین‌های پرمین زیرین سازند چیلی (عضوگروه خان) در ناحیه کلمرد، خاور ایران مرکزی (برش راهدار)

برش مطالعه‌شده در باختر طبس، بلوک کلمرد و کوه‌های راهدار قرار دارد. سازند چیلی (گروه خان) بیشتر از سنگ‌آهک ماسه‌ای، سنگ‌آهک و دولومیت تشکیل شده است که به‌وسیله ناپیوستگی فرسایشی از سازند پده به سن کربنیفر پیشین و افق لاتریت و بوکسیت از سازند سرتخت (Late Yakhtashian-Early Murgabian) جدا می‌شود. در این مطالعه 6 جنس  و 19 گونه از فوزولین‌ها شناسای...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 26  issue 1

pages  43- 68

publication date 2010-04-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023